De Molen van Oorbeek



De molen was lange tijd het enige aan nijverheid in Oorbeek. Deze watermolen gelegen op de Méne 48,41 m boven de zeespiegel, met een waterval van 1,14 m aangedreven door een waterwiel met een vermogen van 2 pk (paardekracht).

 

Waterwiel

 

 

Ze was eigendom der abdijen van Vlierbeek en van Vrouwenpark. De molen die in puin viel werd weder opgebouwd door de kloosterlingen van het Park van Heverlee die de molen in eigendom kregen mits betaling aan Vlierbeek van een jaarlijkse cijns van een gouden penning (1399-1400).

In 1752 betaalde de molen aan de abdij van Vlierbeek een jaarlijkse cijns van 25 gulden, en was lange tijd in het bezit van de familie De Ryckel, die hem later verkocht aan Persoons, die hem liet uitbaten door M.Larock (J.B.).Zoals bij de meeste watermolens lag ook hier naast de molen een vijver van 72 a 80 ca.

 

De Mene en de molen in een oud winters tafereel:

 

 

De Mene waarop de molen gebouwd is, werd ook in de meest gevallen de Molenbeek genoemd. En zou volgens overleveringen van oude mensen van bij ons, stroomopwaarts richting Hoxem gekanaliseerd zijn tussen verhoogde dijken om het nodige debiet te bekomen, om te kunnen malen.

Eens avond werden de sluizen zodanig ingesteld, zodat de vijver kon vollopen. Zo kon men dan gedurende de dag zo nodig b.v.b. bij droogte, of om wat langer te kunnen malen men het opgeslagen water via een sluis terug in de molenbeek liet lopen om het nodige debiet te bekomen.

Deze vijver is dicht gevoerd begin de 20 ste eeuw bij de aanleg van de nieuwe weg van aan de kerk van Oorbeek naar Hoxem, en later bij de aanleggen van de E5 nu E40, nu is dit privé eigendom, waarop de nieuwe eigenaar er opnieuw een vijver heeft ingemaakt van zo'n 10a.

In 1829 woonden op de molen: Hendricus Larock, 34 jaar, met zijn vrouw Joanna Jacbs, 35 jaar, en hun kinderen Hubertus (7 jaar), Ferdinandus (6 jaar) Jean Baptist (5 jaar) en Ludovicus (9 maanden) In 1901 was Jacobus Philips maalder op de molen.

Hij was getrouwd met Maria Catharina Hoebanckx. Door huwelijk ging de molen naar Frans Dewalhheyns, die hem verkocht aan Jef Ickx, de vader van Frans Ickx, hij was getrouwd met Maria Bogaert.

Zij hadden een dochter Anna, die huwde met Theo Vandegaer. Voor Frans Ickx is de tijd niet blijven stil staan, en overgeschakeld op elektrisch malen, en volgens nieuwe procedure.

Het waterwiel werd afgebroken, kan men nog terug zien op oude foto's, of pentekeningen, de molensteen oudegraanrad heeft buiten aan de gril een plaats gevonden. In 1973 restaureerde Frans Ickx samen met zijn kinderen en kleinkinderen het ganse molengebouw.

Nadat Frans Icks zijn dochter en echtgenote deze zaak nog een tijdje gerund hebben, is deze overgegaan naar hun jongste zoon, Vandegaer Dirk, getrouwd met Gevers Kris en hun kinderen, Tessa en Pieter.

 

copyright op tekst en foto's !